Wychowanie przedszkolne dzieci z ADHD. Przed jakimi wyzwaniami stoją opiekunowie?

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) w około 75% może być dziedziczony po przodkach. Stanowi on zaburzenie związane z działaniem układu nerwowego. Najczęściej diagnozowany jest u dzieci rozpoczynających edukację szkolną, czyli pomiędzy 6 i 9 rokiem życia. Warto mieć świadomość, że pierwsze objawy o słabym nasileniu mogą występować już we wczesnym dzieciństwie, ale bardzo trudno odróżnić je od specyficznych zachowań małych dzieci.

Zaburzenie ADHD dotyczy takich obszarów jak koncentracja uwagi, nadruchliwość i impulsywność oraz poważnie utrudnia dziecku korzystanie z jego osobistych zasobów. Dlatego kluczową rolę odgrywa tutaj właściwa opieka nad dzieckiem, zarówno po stronie rodziców, jak i wychowawców placówek oświatowych.  W naszym wpisie przedstawiamy specyficzne potrzeby dzieci w wieku przedszkolnym, dotkniętych ADHD z punktu widzenia opiekunów. Zapraszamy do lektury.   

Jak powinno wyglądać przygotowanie kadry i przedszkola do pracy z dziećmi z ADHD?

Aby mogła być zapewniona odpowiednia opieka nad dziećmi z ADHD, zarówno nauczyciele, jak i kadra niepedagogiczna, pracująca w przedszkolu, powinna zostać przeszkolona pod względem metod właściwego postępowania z tym zaburzeniem.

Zajęcia w przedszkolu powinny być tak zaplanowane, aby uwzględniono w nich zarówno trudności jak i specjalne potrzeby dzieci z ADHD. Między innymi warto pamiętać o:

• formułowaniu poleceń tak, aby były krótkie i rzeczowe oraz wypowiadane spokojnie acz stanowczo – dzieci z ADHD potrzebują bezpiecznych ram oraz zrozumiałych komunikatów, ponieważ mają skłonność do dezorientacji;
• częstej potrzebie ruchu występującej u dzieci z tym zaburzeniem – aby gromadzące się w dziecku napięcie nie wywołało chaosu oraz nie przełożyło się na agresywne zachowania, należy zapewnić odpowiednią stymulację w postaci zabaw ruchowych, tańca, gimnastyki;
• zapewnieniu zabawek sensorycznych, np. piłki posiadające kolce, włoski lub żłobienia – aby zapewnić stymulację dotyku dziecka i zaspokojenie jego deficytów doznań;
• zadania intelektualne powinny być w miarę krótkie i dostosowane do zainteresowań dziecka – dziecko z ADHD szybko się nudzi oraz męczy z powodu trudności ze skupieniem uwagi;
• ograniczeniu bodźców w otoczeniu – tutaj warto, aby nauczyciele posiadali wiedzę na temat bodźców, które najsilniej oddziałują na konkretne dziecko z zaburzeniem i najczęściej rozpraszają jego uwagę;
• zapewnieniu ćwiczeń motoryki małej w formie zabawy – świetnym pomysłem jest lepienie z różnego typu mas, np. z gliny, plasteliny, ciasto liny, masy solnej – tworzenie prac przestrzennych lub płaskich;
• zapewnieniu relaksacji – poprzez specjalnie dobrane melodie można wyrównać nadaktywność układu nerwowego, a zrelaksowane i wyciszone dziecko nabiera chęci do działania i lepiej się koncentruje;
• ćwiczeniach i zabawy poprawiających koncentrację uwagi – świetne efekty osiągane są między innymi poprzez wykonywanie prac plastycznych różnymi technikami, zabawy z kartami oraz polegające na porównywaniu elementów na obrazkach.

Warto mieć stale na uwadze ogromną wrażliwość dzieci z nadpobudliwością psychoruchową z deficytami uwagi. Dlatego oprócz pracy z ciałem, kluczową rolę pełni zapewnienie dzieciom z ADHD możliwości skontaktowania się z własnymi emocjami. Poprzez zabawę mogą one nauczyć się technik panowania nad złością i wyrażania swoich uczuć w sposób klarowny w bezpiecznych warunkach, co z kolei przekłada się na podniesienie ich samooceny i poczucia własnej wartości tak w grupie przedszkolnej, jak i poza nią.